Καστέλλι Πεδιάδας

Αυτή είναι μια σπάνια γκραβούρα του Βενετσιάνικου κάστρου με το χωριό γύρω του, που ανακάλυψε ο πατέρας μου ο Σοφοκλής, γέννημα θρέμμα Καστελλιανός, πριν πολλά χρόνια σε ένα παλαιοπωλείο στο Μοναστηράκι.
Εγώ με τη σειρά μου, αν και γεννήθηκα στην Αθήνα, θεωρώ το Καστέλλι σαν το χωριό μου, ένα αγαπημένο κομμάτι απ' τη μεγάλη μου πατρίδα την Κρήτη που δεν έπαψα στιγμή να αναπολώ και να ονειρεύομαι την ώρα που θα επιστρέψω κοντά της για πάντα!

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν την πρώτη εγγραφή, με το Καστέλλι της πεδιάδας, τιμής ένεκεν όπως καταλαβαίνετε: Κτισμένο σε ένα εύφορο κάμπο με αμπέλια και ελιές 36 χλμ από το Ηράκλειο. Η διαδρομή είναι Ηράκλειο - Κνωσσός - Σκαλάνι - Μυρτιά - Αποστόλοι - Καστέλλι. Από τον βόρειο άξονα της Κρήτης μπορούμε να πάμε μέσω Γουβών - Σμαρίου. Από την Χερσόνησο, ακολουθώντας τη διακλάδωση δεξιά της εθνικής οδού Ηρακλείου-Χερσονήσου (14 χλμ.)

Η πρώτη αναφορά για το χωριό γίνεται το 1583 από τον Ενετό Καστροφύλακα που το αναφέρει Pediada Proprio με 543 κατοίκους. Πολύ αργότερα το 1671 στην τούρκικη απογραφή αναφέρεται σαν Nefs Pediye με 150 χαράτσια. Το 1834 στην αιγυπτιακή απογραφή αναφέρεται Kasteli με 18 χριστιανικές και 15 τούρκικες οικογένειες. Οι αναλογίες άλλαξαν το 1881 που την βρίσκει έδρα του ομώνυμου δήμου, με 526 χριστανούς και 118 τούρκους. Σήμερα εξακολουθεί να είναι έδρα του Δήμου Καστελλίου της επαρχίας Πεδιάδας με 2.000 περίπου κατοίκους. To φρούριο από το οποίο πήρε το όνομα και το χωριό, ήταν πάνω σε ένα μικρό λόφο, πάνω στον οποίο σήμερα είναι το γυμνάσιο Καστελλίου. Σαν πρωτεύουσα της επαρχίας Πεδιάδας, το Καστέλι έπαιξε σημαντικό ρόλο: Αποτέλεσε το πνευματικό κέντρο, αφού στο γυμνάσιο του φοιτούσαν όλοι οι νέοι των γύρω περιοχών του Οροπεδίου του Λασηθίου. Από οικονομικής άποψης αποτέλεσε επίσης το εμπορικό κέντρο της περιοχής από όπου διακινούνταν τα προιόντα της περιοχής μέσα από ένα παζάρι, που εξακολουθεί να γίνεται ακόμα και σήμερα στο κέντρο της πόλης.

Ο δήμος Καστελλίου, οι σχολικές κοινότητες (με την έντονη διαδυκτιακή δράση) και ο πολιτιστικός σύλλογος διοργανώνουν κάθε χρόνο σπουδαίες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Αξίζει τον Αύγουστο να διασκεδάσετε στη "Γιορτή του Ξενιτεμένου" με πολλές συναυλίες, μουσική, εκθέσεις, πολιτιστικά δρώμενα. Εγώ τουλάχιστον θα είμαι εκεί!

Το πατρικό μου. Έρημο και εγκαταλειμμένο, ανήκει σε συγγενείς. Στα αφτιά του ακόμα θα αντηχούν οι χαρές, οι λύπες, οι ανάσες του παππού και της γιαγιάς, τα γέλια του πατέρα και των αδελφών του να παίζουν κυνηγητό με κοντά παντελονάκια. Γερασμένο πια, περιμένει και το δικό του τέλος. Δεν είναι κακό αυτό, κάθε τέλος είναι και μια καινούργια αρχή.....

Το Μεϊντάνι - η πλατεία, υπό το βλέμμα της προτομής του παπού μου, Στέλιου Σακόρραφου. Ηρεμία, δροσιά, χαλάρωση ανάμεσα σε δικούς σου φιλικούς ανθρώπους. Πως να μη δεις τη ζωή αισιόδοξα με μια τσικουδιά στο Μεϊντάνι;